Waarom Somalische Canadezen een groter deel van de rekening betalen voor de klimaatcrisis in Afrika

Mensen in Somalië zijn lange tijd afhankelijk geweest van geld van familieleden in het buitenland om hoop voor de toekomst op te bouwen. Deze bijdragen, ook wel remittances genoemd, zijn essentieel geweest tijdens de afgelopen drie decennia van burgerconflicten in het Oost-Afrikaanse land.

Vraag het maar aan Hassan Mowlid Yasin. Familieleden die naar de VS emigreerden, stuurden regelmatig geld over naar zijn grootmoeder. Die betaalden voor Yasins opleiding in volksgezondheid aan de Jobkey University in Mogadishu, de hoofdstad van Somalië.

„De Somalische diaspora heeft de afgelopen 30 jaar veel steun verleend … heeft vele miljoenen huishoudens gevoed“, zegt Yasin, 31. Overmakingen zijn goed voor een kwart tot 40 procent van het bbp van Somalië, volgens een rapport uit 2019 rapport van de Munk School of Global Affairs aan de Universiteit van Toronto.

Tegenwoordig is Yasin uitvoerend directeur van de Somalische Greenpeace Association. Hij staat in de frontlinie om onderwijs en milieubeleid te promoten in een land dat de klimaatverandering acuut voelt.

De aanhoudende droogte in Somalië heeft de reeds bestaande gaten in de economie van het land vergroot. Vier gedeeltelijke regenseizoenen in de afgelopen twee jaar – waarvan algemeen wordt aangenomen dat ze een direct gevolg zijn van klimaatverandering – hebben de Hoorn van Afrika de meest aanhoudende droogte in vier decennia gebracht.

En Somaliërs zo ver weg als Canada helpen de rekening te betalen.

Hibaq Warsame, een projectcoördinator bij Toronto’s Midaynta Community Services voor Somalische Canadezen, zei dat ze de last van de aanhoudende droogte kan horen in de stemmen van familieleden aan de telefoon.

„Vooral met oudere leden van mijn familie,“ zei ze.

Leven in Somalië ‚erg duur‘

Sinds de droogte twee jaar geleden begon, zei Yasin dat naar schatting 600.000 Somalië’s vee zijn omgekomen. Niet alleen voorziet vee zoals geiten en runderen Somaliërs van vlees en melk, maar tot voor kort waren ze goed voor de helft van Somalië’s exportinkomsten en nog eens 40 procent van zijn BBP.

Hierdoor is het aantal Somaliërs met een „ongekende behoefte“ aan voedsel afgelopen oktober verdubbeld tot bijna acht miljoen, volgens een Decemberrapport van de VN.

„Veel (Somalische Canadezen) worden gecontacteerd door familie thuis en zeggen: ‚We kunnen ons geen eten veroorloven'“, zei Warsame. „Het is niet eens van maand tot maand. Het is van dag tot dag.“

Wat vroeger $ 150 US per maand was voor de familie van Warsame, is gestegen tot $ 350. Vier anderen die bij Midaynta werken, zeiden dat ze hun maandelijkse overmakingsuitgaven aan Somalische familieleden op dezelfde manier hebben verhoogd.

Jibril Ibrahim, voorzitter van de Somali Canadian Cultural Society of Edmonton, zei dat zijn overmakingsuitgaven zijn gestegen van $ 100 tot tussen $ 300 en $ 500 per maand. Dat staat los van wat zijn vrouw haar eigen familie stuurt, zei hij.

Ibrahim zei dat de budgettaire problemen voor Somalische Canadezen worden verergerd door Canada’s eigen inflatiedruk en het effect van de COVID-19-pandemie op werkzekerheid voor recente immigranten.

„Maar toch moeten ze geld sturen. Want als ze dat niet doen, zouden steeds meer mensen verloren gaan door de droogte.“

Yasin, die in Mogadishu woont, zei dat hij niet hoefde te vluchten voor de hongersnood, die vooral op het platteland van het land heerst. Maar veel boeren en hun families, evenals degenen die ze in vluchtelingenkampen te eten gaven, hebben een massale beweging gemaakt naar de steden van Somalië.

Dit heeft op zijn beurt geleid tot stijgende kosten in de hoofdstad van het land, waaronder een recordinflatie voor voedsel (17,5 procent) en huurprijzen, zei Yasin, die een driejarige dochter heeft.

„Alles in Somalië is nu erg duur“, zei hij.

Financiering ‚Verlies en schade‘

De Somalische Greenpeace Association, een van de weinige organisaties die zich inzet voor een klimaatbestendig beleid in Somalië (en niet gelieerd is aan Greenpeace International), woonde afgelopen november de COP27-klimaattop in Egypte bij.

Het kenmerk van de top was de financiering van „verlies en schade“ van rijkere landen voor ontwikkelingslanden, zoals Somalië, die het zwaarst te lijden hebben onder de klimaatcrisis. Tot op heden heeft Canada 5,3 miljard dollar toegezegd voor wereldwijde klimaatfinanciering.

De miljoenen dollars die de Verenigde Naties momenteel naar Somalië sturen, zijn alleen bestemd voor noodgevallen, zoals internationale ontheemden of voedselhulp, zei Yasin. Er blijft weinig over om infrastructuur voor de lange termijn te financieren.

Om enige impact op de lange termijn te hebben, zei Yasin dat fondsen voor verlies en schade moeten worden geoormerkt voor technologie zoals nieuwe irrigatiesystemen, bronnen op zonne-energie, moderne tractoren en andere landbouwmachines.

„Als we (intern ontheemden) voorkomen, als we veerkracht opbouwen, zullen we in staat zijn de hele gemeenschap te dragen. Dat is het belangrijkste waar we ons ter plaatse op moeten concentreren, behalve noodhulp“, zei Yasin.

Ibrahim is echter sceptisch dat institutionele financiering meer kan bijdragen aan de droogtebestendigheid van Somalië dan overmakingen van de diaspora, gezien de buitensporige rol van laatstgenoemde in de economie van het land.

Om de overmakingen van Somalisch-Canadees nog verder te laten gaan, zei Ibrahim dat legale methoden voor geldovermakingen in Canada goedkoper en toegankelijker moeten worden gemaakt.

Controverse over hawala-betalingen

Vandaag de dag zijn geldovermakingsbedrijven geregistreerd bij het Financial Transactions and Reports Analysis Centre of Canada (FINTRAC) de enige methode om legaal geld naar het buitenland te sturen.

Sommige MSB-overdrachten kunnen via een telefoontje worden gedaan, maar daarvoor is meestal een persoonlijk bezoek vereist – de timing hiervan is vooral van cruciaal belang als de buitenlandse ontvanger met een noodgeval wordt geconfronteerd, zei Yasmine Aul, een outreach-medewerker bij Midaynta.

De meeste MSB’s met routes van Canada naar Somalië opereren vanuit de Verenigde Arabische Emiraten, zijn gebonden aan investeringen in goud of juwelen en brengen aanzienlijke extra kosten met zich mee, zei Ibrahim.

Een effectieve methode om tijd en kosten te besparen is hawala, hij zei. Een afzender geeft overmakingen, de naam en locatie van de ontvanger door aan een lokale hawala-makelaar, die contact opneemt met een hawala-makelaar op de locatie van de ontvanger om de ontvanger het bedrag te verstrekken dat aan de eerste makelaar is gegeven.

Hawala wordt sinds de achtste eeuw in heel Zuid-Azië en Noord-Afrika gebruikt en is, in tegenstelling tot typische systemen op basis van promessen of andere schuldinstrumenten, uitsluitend gebaseerd op een honoreringssysteem tussen makelaars. Het systeem was in de Middeleeuwen gebaseerd op schriftelijke correspondentie, maar kan tegenwoordig binnen enkele minuten telefonisch worden afgehandeld, zei Ibrahim.

Omdat het echter geen fysieke verplaatsing van geld of een papieren spoor vereist, heeft hawala regelmatig te maken gehad met controverse als een middel om extremistische groeperingen, zoals Al-Shabaab in Somalië, en illegale markten te financieren.

Tijdens de pandemie werden verschillende in Edmonton gevestigde MSB’s en bankrekeningen die werden gebruikt voor het verzenden van overmakingen naar Somalië gesloten vanwege hun banden met hawala-verkopers, ondanks het feit dat ze audits door FINTRAC hadden ondergaan en doorstonden, zei Ibrahim.

Toen het parlementslid Randy Boissonault uit de regio Edmonton, de assistent-minister van Financiën, om commentaar werd gevraagd, zei een perssecretaris dat financiële instellingen „de discretie hebben om rekeningen te sluiten of te weigeren zaken te doen met MSB’s“. Hij zei ook dat de Proceeds of Crime (Money Laundering) and Terrorist Financing Act klantidentiteit en bepaalde transactiegegevens vereist, die niet vereist zijn voor het hawala-systeem.

Overheidsbeleid zorgt voor ‚extra kosten‘

Ibrahim zegt dat hij het standpunt van de regering begrijpt, maar twijfelt aan de algehele illegaliteit van hawala in Canada.

„We sturen geen $ 10.000 of $ 20.000 (individueel). We hebben het over $ 100 van individuen naar hun dierbaren,“ zei hij. „Hoe gaat dat terroristische groeperingen helpen?“

Ibrahim zei dat geregistreerde MSB’s nog steeds overmakingen op de juiste plek afleveren. Maar dankzij hun aanzienlijke vergoedingen en Canada’s eigen kosten van levensonderhoud, „zijn er extra kosten die wij (Somalische Canadezen) moeten dragen als gevolg van overheidsbeleid.“

De Somali Canadian Cultural Society of Edmonton heeft vorig jaar 150.000 dollar ingezameld in de Somalische gemeenschap van Edmonton, zei Ibrahim. Hun focus lag voornamelijk op de regio Jubaland in Zuid-Somalië, waar de rebellengroep al-Shabaab de controle over de houtskoolproductie overnam.

Het kappen van bomen die nodig zijn om houtskool te produceren, is ongereguleerd en heeft geleid tot snelle ontbossing, waardoor de droogte in Somalië is verslechterd. Als gevolg, In 2021 is 80 procent van de veestapel van Jubaland omgekomenaldus het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken.

Midaynta heeft sinds september $ 7.000 opgehaald via twee evenementen. Dit jaar is een van de doelen van de organisatie om de kwestie onder de aandacht te brengen bij lokale politici en de immigrantengemeenschap in Toronto in het algemeen.

„We staan ​​constant in contact met onze familie en vrienden thuis. We krijgen informatie uit de eerste hand“, zei Warsame. Maar ze zei dat het bewustzijn van de ernst van de droogte in Somalië, de impact ervan op zoveel facetten van het leven en de daaruit voortvloeiende last voor de diasporagemeenschap „niet zo wijdverspreid is in Canada als we zouden willen.“