Druk op play om dit artikel te beluisteren
Ingesproken door kunstmatige intelligentie.
De Europese vrienden van Joe Biden zijn misschien nijdig over zijn klimaatwet.
Maar de Amerika-eerst, subsidierijke benadering van de Amerikaanse president heeft in feite wat tegenzin – en voor een democraat onwaarschijnlijke – bewonderaars op het continent gekregen: de conservatieven van Europa.
Binnen de centrumrechtse Europese Volkspartij, de grootste alliantie van partijen in het Europees Parlement, maken ambtenaren grapjes over waarom hun eigen politici geen pagina uit het Biden-draaiboek halen.
Hun frustratie richt zich op Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie – een vermeende conservatief die de EVP zelf heeft helpen installeren. Ambtenaren vrezen dat ze Von der Leyen de partij hebben laten wegleiden van haar pro-industriële, reguleringsbezuinigende idealen, volgens interviews met vooraanstaande partijfiguren.
De wet van Biden heeft hun gemopper nu aan de oppervlakte gebracht.
Donderdag liep een vleugel van EVP-wetgevers over tijdens een stemming in het Parlement over het al dan niet steunen van Von der Leyens geplande reactie op Bidens grote groene uitgavenwet, de Inflation Reduction Act (IRA). Hun zorg: het gaat niet ver genoeg in het verdedigen van Europese industrieën.
In wezen willen ze dat het meer aanvoelt als het plan van Biden.
De IRA was een “schaamte” voor Europa, zei Thanasis Bakolas, de machtsmakelaar en secretaris-generaal van de EVP. De EU “had al dit goed gefinancierde beleid beschikbaar. En dan komt Biden met zijn IRA. En hij introduceert beleid dat efficiënter, effectiever en toegankelijker is voor bedrijven en consumenten.”
Een bittere inspiratie
De Europese leiders waren afgelopen zomer verblind toen Biden de IRA als wet ondertekende.
Sindsdien hebben ze luidkeels geklaagd dat de Amerikaanse subsidies voor schone technologie van eigen bodem een bedreiging vormen voor hun eigen industrieën. Maar voor de EVP, ogenschijnlijk aan de andere kant van de Democraten van Biden, dient de wet ook als bittere inspiratie.
“Het is een beetje zoals in het sprookje, dat iemand in de menigte – en deze keer was het niet de jongen, het waren de Amerikanen – min of meer met de vinger naar de (Europese) Commissie wees en zei: ‘Oh, de koning is naakt?’” zei Christian Ehler, een Duits Europees Parlementslid van de EVP.
Onder het centrale klimaatbeleid van de EU, de Europese Green Deal, heeft de Europese Commissie, de beleidsvormende uitvoerende arm van de EU, hardnekkig wet na wet ingevoerd om vervuilers vanuit elke hoek onder druk te zetten door middel van strengere regelgeving of koolstofprijzen. Het doel is om de netto uitstoot van broeikasgassen van het blok tegen 2050 op nul te zetten.
De IRA van Biden benadert hetzelfde doel op verschillende manieren. Het staat vol met kiezers- en branchevriendelijke belastingvoordelen en made-in-America-vereisten. Gezien vanuit het bureaucratische, vrijhandels Brussel, ziet het klimaatbeleid van Biden er gestroomlijnder, geopolitiek gespierder uit – en, met name voor de EVP, aantrekkelijker voor kiezers aan de rechterkant dan alles wat daadwerkelijk uit de door de EVP geleide Commissie komt.
Voor sommigen is het gevoel van verraad niet op Washington gericht, maar naar binnen gericht.
“We hebben vernomen dat we de afgelopen twee jaar het overzicht hebben verloren over het dealgedeelte van de Green Deal”, zei Ehler, die zijn zetel in de machtige Commissie industrie, onderzoek en energie van het Parlement gebruikt om aan te dringen op minder klimaatlasten voor de industrie. “We zitten midden in de superregulering.”
De ironie is dat Biden en de Democraten deze weg waarschijnlijk niet zouden hebben gekozen als de Republikeinen niet decennia lang hadden geweigerd om enige vorm van klimaatregulering door het Congres te halen.
De IRA was een product van politieke noodzaak, gevormd om tegemoet te komen aan onafhankelijk denkende democratische senatoren zoals Joe Manchin uit het steenkoolrijke West Virginia. Als Biden en zijn partij hun druthers hadden gehad, had het klimaatbeleid van Biden er misschien veel meer uitgezien als het Brusselse model.
Laten we politiek worden
Als partijbaas bereidt Bakolas het platform voor waarop de EVP – een pan-Europese overkoepelende groep van 81 centrumrechtse partijen – campagne zal voeren voor de EU-verkiezingen van 2024.
Hij flirt ook met een alliantie met extreemrechts, wat betekent dat de centrumrechtse en centrumlinkse consensus die het klimaatbeleid in Brussel heeft gedomineerd, uiteen zou kunnen vallen. Bakolas pleit voor “een meer politieke benadering”.
“We moeten hetzelfde doen (als de VS), met dezelfde vasthoudendheid en vastberadenheid”, zei hij.
Eén groot probleem: het is moeilijk voor de Europese Unie, die geen controle heeft over het belastingbeleid, om de politieke eye-candy te evenaren van het aanbieden van cashback voor elektrische Hummers (iets wat Amerikanen nu kunnen claimen op hun belastingen).
“Kan Europa, deze institutionele regeling in Brussel … net zo moeiteloos en naadloos optreden als de Amerikaanse regering? Nee, want het is een moeilijke oefening voor Europa om tot een besluit te komen … maar het is een oefening die we moeten doen”, zei Bakolas.

Met andere woorden, de EVP probeert de wet van Biden na te bootsen – althans in de geest, zo niet in legalese.
Het conservatieve denken begint samen te smelten tot een paar hoofdthema’s: het afremmen van groene regelgeving voelen ze als een last voor de industrie; sectorspecifieke programma’s gebruiken om bedrijven te helpen hun winst te herinvesteren in het opschonen van hun bedrijf; en het verminderen van bureaucratische rompslomp, zeggen ze, vertraagt de reeds schone industrieën om aan het werk te gaan.
EVP-wetgever Peter Liese zei dat hij “wanhopig had opgeroepen” tot deze bureaucratische maatregelen. Hij was blij iets te zien in Von der Leyens betwiste IRA-actieplan. Maar Liese en de EVP willen meer.
“We kunnen een antwoord hebben op de twee crises, de twee uitdagingen die we hebben: de klimaatcrisis en de uitdaging voor onze economie, inclusief de IRA”, zei Liese.
Groene groepen en linkse wetgevers beweren dat de EVP de IRA en de bredere economische ellende van Europa eenvoudigweg gebruikt als een rookgordijn om een brede terugtrekking uit de Green Deal te dekken. De afgelopen maanden heeft de partij tal van door de Commissie voorgestelde groene verordeningen geblokkeerd of gedreigd deze te blokkeren.
“Dit is alsof je de balzaalschoenen van je grootvader probeert aan te trekken en een sprint van 100 meter probeert te maken”, zei Groen Europarlementslid Anna Cavazzini woensdag tegen het Parlement.
Bakolas wees dat af.
Hij zei dat de partij eindelijk de noodzaak inzag om een klimaatagenda op te stellen die haar eigen, centrumrechtse, vrijemarktidealen beter weerspiegelde.
‘Wat de IRA deed,’ zei hij, ‘is een alarmbel laten rinkelen.’